Những năm qua, được sự quan tâm chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, UBND Lai Châu đã tập trung chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, UBND các huyện, thị xã thực hiện tốt công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại tố cáo.
Toàn ngành đã tập trung cao độ giúp cấp ủy, chính quyền duy trì thường xuyên công tác tiếp dân, tiếp nhận, xử lý và giải quyết kịp thời đơn thư khiếu nại tố cáo của công dân. Đẩy mạnh việc thực hiện các biện pháp phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm chống lãng phí, thanh tra kinh tế -xã hội ở các ngành, các lĩnh vực trọng điểm, phát hiện những bất cập, những vi phạm trong việc thực hiện cơ chế, chính sách, xử lý kịp thời, nghiêm minh đã góp phần ổn định tình hình An ninh – Quốc phòng, trật tự An toàn xã hội trên địa bàn tỉnh.
Đối với công tác tiếp dân, 6 tháng đầu năm 2011 trên địa bàn toàn tỉnh Lai Châu đã tiếp công dân đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị phản ánh 177 lượt người, với 393 đơn. Trong đó: 26 đơn khiếu nại; 40 đơn tố cáo; kiến nghị phản ánh 327 đơn, giảm 75 đơn so với cùng kỳ năm trước. UBND tỉnh chỉ đạo các cấp, các ngành đã giải quyết được 11/16 vụ việc khiếu nại thuộc thẩm quyền, 11/11 vụ việc giải quyết chấp hành đúng theo quy định về thời gian và 05 vụ đang được cơ quan hành chức nhà nước xem xét, giải quyết. Về giải quyết tố cáo các cấp các ngành đã giải quyết được 22/25 vụ tố cáo đạt tỷ lệ 89%, qua giải quyết khiếu nại tố cáo UBND tỉnh cũng đã yêu cầu các cơ quan chức năng thanh quyết toán chế độ bán trú dân nuôi, phổ cập cho học sinh với tổng số tiền là hơn 85 triệu đồng.
Nội dung các kiến nghị, phản ánh của công dân trong sáu tháng đầu năm vừa qua tập trung chủ yếu vào các vấn đề như: tranh chấp đất đai trong cộng đồng khu dân cư, đền bù khi thu hồi đất, chứng nhận quyền sử dụng đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất, thực hiện các dự án chuyển đổi; cán bộ cơ sở có hành vi vi phạm luật đất đai, tài chính, kinh tế; các chính sách xã hội, tư pháp, hành chính, tranh chấp dân sự, thi hành bản án đã có hiệu lực.
Đặc biệt 6 tháng đầu năm 2011 đã diễn ra công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XIII và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2011 – 2016, kỳ họp thứ nhất của Hội đồng nhân dân tỉnh Lai Châu,…
Tổ tiếp công dân tại tỉnh và các huyện, thị xã đã duy trì thường xuyên lịch tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại một cách kịp thời. Lãnh đạo UBND tỉnh trực tiếp tiếp công dân định kỳ và chỉ đạo rà soát lại các đơn thư kiến nghị của công dân, xem xét giải quyết dứt điểm các đơn thư, những vụ việc tồn động chưa được giải quyết. Chủ động giải quyết các vụ việc khiếu nại tố cáo đông người, hạn chế thấp nhất việc công dân bức xúc khiếu nại, tố cáo vượt cấp lên tỉnh trước, trong và sau thời gian tiến hành bầu cử. Các kiến nghị, phản ánh của công dân được cán bộ tiếp công dân tổng hợp hàng ngày, hàng tuần báo cáo thường trực Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh để chỉ đạo các sở, ban, ngành, các địa phương tập trung giải quyết. Một số vụ việc tồn đọng kéo dài như vụ ông Hứa Duy Chính ở xã Mường Kim huyện Than Uyên về việc UBND huyện Than Uyên không giải quyết đơn thư khiếu của ông theo đúng trình tự quy định của pháp luật về giải quyết khiếu nại tố cáo. Ông Vũ Ngọc Vin tại thị trấn Tam Đường huyện Tam Đường về việc thu hồi Giấy chứng nhận quyến sử dụng đất của ông tất cả đã được UBND tỉnh xem xét và giải quyết kịp thời. Gần đây nhất là vụ ông Lò Văn Phỉ và một số hộ dân thuộc bản Nà Hày – Mường Kim – Than Uyên đã kéo đến Trục sở Tiếp công dân Trung ương Đảng khiếu nại về việc chính sách bồi thường hỗ trợ tái định cư và Trung ương đã chuyển hồ sơ về UBND tỉnh Lai Châu. UBND tỉnh đã xem xét giải quyết kịp thời và có báo cáo số 71/BC – UBND ngày 12/5/2011, giải quyết đơn của ông Lò Văn Phỉ gửi Trụ sở tiếp công dân của Trung ương đảng và Nhà nước, Thanh tra Chính phủ.
Cùng với hoạt động tiếp công dân, việc giải quyết đơn thư cũng được tập trung chỉ đạo giải quyết tích cực, kịp thời. 6 tháng qua, toàn tỉnh đã tiếp nhận 393 đơn gồm các nội dung: khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh và đã giải quyết xong 33 đơn thuộc quyền thẩm định. Những đơn thư tồn đọng lâu ngày, thường trực Tỉnh ủy, UBND tỉnh trực tiếp chỉ đạo bàn biện pháp giải quyết. Các vụ việc khiếu nại tố cáo phức tạp giao cho Thanh tra phối hợp với các ngành, các địa phương kết luận rõ đúng sai, trên cơ sở đó vận dụng chính sách pháp luật của Nhà nước, tranh thủ ý kiến của các ngành, tỉnh, huyện giải quyết “thấu tình, đạt lý”. Tăng cường tổ chức hoà giải, đối thoại có sự tham gia của cấp ủy, chính quyền, mặt trận tổ quốc, đoàn thể nhân dân để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc thống nhất giải quyết theo hướng có lợi cho người khiếu nại.
Tuy đạt được những kết quả bước đầu song hoạt động tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo của công dân tỉnh Lai Châu cũng còn gặp nhiều khó khăn và còn tồn tại nhiều bất cập. Một số đơn vị chưa nghiêm túc, kiên quyết thực hiện sự chỉ đạo của UBND tỉnh sau các phiên tiếp công dân định kỳ. Hiện nay, đơn phát sinh thuộc thẩm quyền của cấp tỉnh và các sở, ban ngành ở Lai Châu nhiều nhưng việc phối hợp với các đoàn thể và tổ chức chính trị - xã hội để tổ chức hoà giải còn hạn chế, đùn đẩy trách nhiệm, chưa thực sự đồng bộ, chặt chẽ. Các thủ tục, trình tự, quy trình và phương pháp giải quyết còn mang tính hình thức, không có quyết định chấm dứt khiếu nại tố cáo hoặc văn bản để kết thúc vụ việc hoà giải thành hoặc chậm triển khai thực hiện dẫn đến việc dễ nảy sinh đơn thư vượt cấp…
Để nâng cao chất lượng công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại tố cáo của công dân, UBND tỉnh Lai Châu tiếp tục chỉ đạo kiên quyết việc duy trì lịch tiếp công dân của cấp xã thường xuyên vào các ngày làm việc trong tuần và của chủ tịch UBND huyện, thị xã. Chủ động ghi chép đầy đủ ý kiến, kiến nghị của nhân dân về những vấn đề bức xúc ở địa phương, tập trung chỉ đạo giải quyết. Niêm yết công khai các thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi để nhân dân tiếp thu, thực hiện có hiệu quả, hạn chế các kiến nghị, phản ánh trái quy định. Tổ chức đối thoại trực tiếp với người khiếu nại trong việc giải quyết khiếu nại, tiến hành xác minh, phân tích, giải quyết từng nội dung cụ thể hạn chế tình trạng khiếu kiện vượt cấp, kéo dài. Có hình thức động viên, khích lệ người dân khiếu nại tố cáo đúng sự thật, đồng thời thẳng thắn phê bình những trường hợp cố chấp, lợi dụng quyền tự do của công dân để phục vụ cho lợi ích cá nhân, khiếu nại tố cáo sai sự thật, vi phạm pháp luật, gây rối mất ổn định tình hình. Tăng cường chỉ đạo, kiểm tra thẩm quyền của chính quyền cơ sở và các ngành trong việc tiếp dân, giải quyết khiếu nại tố cáo của công dân, giải quyết kịp thời các vi phạm pháp luật khiếu nại tố cáo. Tập trung thanh tra, kiểm tra vào các sở, ban, ngành, các lĩnh vực trọng tâm thường xảy ra lãng phí, tiêu cực, tham nhũng như: quản lý đất đai, tài chính kinh tế, đầu tư xây dựng cơ bản, mua sắm tài sản công, thuế quỹ, các chương trình mục tiêu dự án và công khai minh bạch các khoản đóng góp của nhân dân.... từ đó củng cố niềm tin của nhân dân với chính quyền, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển.