Khác với đào Nhật Tân đất Hà Thành, đào rừng có màu phớt hồng, dịu nhẹ, lâu phai và mang đặc tính hoang dại, nguyên sơ của núi rừng. Chính vì lẽ đó mà đào rừng không chỉ được ưa chuộng tại các gia đình vùng cao trong ngày tết những năm gần đây mà còn được nhiều người dân các tỉnh, thành phố ở đồng bằng yêu thích.
Thế nhưng khi cành đã đốn hết, chồi non chưa kịp bật mầm thì không hiểu vì sao, người dân quanh khu vực thị xã Lai Châu lại lũ lượt đào gốc mang xuống thị xã bán và coi đó như một loại hàng hóa "hái ra tiền"
Những ngày này, từ sáng sớm đến chiều tối dọc các trục đường Trần Phú, đại lộ Lê Lợi và các tuyến phố nhỏ khác trên địa bàn thị xã người bán gốc đào ngang nhiên xếp trên vỉa hè rao bán như một mặt hàng thông thường.
Theo ghi nhận của chúng tôi trung bình mỗi ngày có hơn 100 gốc đào được người dân địa phương ở các xã Nùng Nàng, Tả Lèng, Hồ Thầu (Tam Đường), Lản Nhì Thàng, Sin Suối Hồ, Thèn Sin (Phong Thổ) đem về bán tại thị xã.
Khi được hỏi đào gốc đem bán như thế tết năm sau lấy hoa đào đâu chơi tết, anh Mùa A Sinh, ở bản Tả Lèng xã Tả Lèng - người bán gốc đào trên đại lộ Lê Lợi thản nhiên nói "Có tiền là bán thôi!".
Đi dọc nhiều tuyến phố, chúng tôi thấy những gốc đào được người dân đem bán có đủ các kích cỡ to nhỏ. Đa phần các gốc đào đều có từ 5 - 10 năm tuổi, đào được cắt hết phần thân chỉ còn giữ lại phần gốc dài khoảng 50 - 60cm và trơ rễ. Đa phần người mua gốc đào về để trồng ở vườn nhà hoặc khuôn viên cơ quan. Trung bình giá một gốc đào được bán với giá từ 200 - 500 nghìn đồng.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, ban đầu người dân chỉ đào những gốc đào ở vườn hoặc trên nương nhà mình để đem bán. Khi thấy có lợi nhuận cao, đào ở vườn nhà đã hết họ kéo nhau lên rừng tìm đào để đào gốc mang về bán.
Anh Sùng A Dênh ở xã Sin Suối Hồ (Phong Thổ) cho biết, ngoài 4 gốc đào ở vườn nhà, anh đã lên rừng tìm được thêm gần 10 gốc mang về thị xã bán. Lợi nhuận cao từ gốc đào đã thu hút nhiều thanh niên trong bản anh kéo nhau lên rừng tìm đào.
Không chỉ được người dân thị xã mua về trồng ở vườn nhà hoặc trong khuôn viên cơ quan, việc bán những gốc đào của người dân đã trở thành món hàng béo bở cho một số thương lái. Họ mua thu gom các gốc đào để bán lại cho người trồng đào hoặc dân chơi cây cảnh ở các tỉnh miền xuôi để kiếm lời.
Anh Hùng, người mua thu gom gốc đào ở Tổ dân phố số 3, phường Đoàn Kết cho biết, đây là cơ hội cho anh và nhiều người khác kiếm tiền. Tuần trước anh đã thu gom được hơn 500 gốc đào và thuê ô tô chở về Hà Nội bán với giá từ 1 - 1,5 triệu đồng/gốc. Hai ngày nay anh đã thu mua được gần 200 gốc đào và đang đợi mua thêm cho đủ xe ô tô để chuyển tiếp về Hà Nội.
Đào rừng ồ ạt bật gốc xuống phố, về xuôi. Vì lợi nhuận trước mắt, người dân sẵn sàng đào bán những gốc đào cổ thụ hàng chục năm tuổi cho đến những gốc nhỏ như cổ tay. Tương lai không xa đào rừng chỉ còn trong ký ức. Đã đến lúc các cơ quan chức năng cần vào cuộc